اصالت وجود، از مسئله تا مبنا
Authors
Abstract:
تقریرهای مختلفی که تاکنون از نظریۀ اصالت وجود ملاصدرا ارائه شده است عموماً به خاستگاه و فرآیند تاریخی شکلگیری این دیدگاه به شکل مسئلهمحور نظر نداشته است. این نوشتار تبیینکنندۀ این است که سرآغاز شکلگیری مبنای اصالت وجود چه نقطهای از تاریخ فلسفه اسلامی بوده و ملاصدرا برای رساندن آن به پختگی چه گامهایی را پیموده است. بازتقریر تاریخی این نظریه نشان میدهد که آنچه امروزه به عنوان کلیدیترین مبنای وجودشناختی صدرالمتألهین مطرح است، در ابتدا تنها مسائلی بوده است که ابنسینا، شیخ اشراق و میرداماد، هر یک به نوعی با آن مواجه بودهاند. اما مواجهة مسئلهمحور ملاصدرا با این مباحث، که با پیمودن شش گام به پختگی رسیده، دیدگاه او را از جایگاه پاسخهایی ساده به چند پرسش، به یک مبنای کلیدی در نظام فکریاش مبدل ساخته است. مبنایی که زیربنای بسیاری از نوآوریهای فلسفی او به شمار میرود. این پژوهش با هدف نشان دادن تصویر دقیقتری از دیدگاه اصالت وجود و با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام پذیرفته است. نوآوری این نوشتار در بهرهگیری از رویکردی متفاوت در واکاوی و ارائة نظریة اصالت وجود است.
similar resources
درباره تاریخ مشهور مسئله اصالت وجود
در میان معاصران، روایت تاریخی مشهوری برای مسئله اصالت وجود مفروض دانسته شده است که طبق آن نقشهای اصلی از آنِ ابنسینا، سهروردی و صدرا است و میرداماد نقش مکمل روایت را به عهده دارد: ابنسینا، در تقابل با متکلمان اشعری، قائل به زیادت وجود بر ماهیت در ذهن میشود؛ سهروردی این تمایز را در خارج انکار میکند؛ میرداماد این مسئله را به شکل مسئله دَوَران اصالت میان وجود و ماهیت تنظیم میکند؛ و در نهایت، صد...
full textدرباره تاریخ مشهور مسئله اصالت وجود
در میان معاصران، روایت تاریخی مشهوری برای مسئلۀ اصالت وجود مفروض دانسته شده است که طبق آن نقشهای اصلی از آنِ ابنسینا، سهروردی و صدرا است و میرداماد نقش مکمل روایت را به عهده دارد: ابنسینا، در تقابل با متکلمان اشعری، قائل به زیادت وجود بر ماهیت در ذهن میشود؛ سهروردی، این تمایز را در خارج انکار میکند؛ میرداماد این مسئله را به شکل مسئلۀ دَوَران اصالت میان وجود و ماهیت تنظیم میکند؛ و در نهایت، ص...
full textنقد تفسیر عرفی از اصالت وجود صدرایی
از بعد از ملاصدرا تا کنون تفاسیر متعددی از اصالت وجود و اعتباریت ماهیت صورت گرفته که میتوان این تفاسیر را به سه دسته تفکیک کرد: الف) تفسیر عرفی، ب) تفسیر فلسفی، ج) تفسیر عرفانی. نگارنده بر این باور است که تفاسیر فلسفی و عرفانی تفاسیری صحیح از اصالت وجودند ولی تفسیر عرفی تفسیری ناصحیح از اصالت وجود است که ناشی از نگاهی غیردقیق به مقولۀ هستی است. در این مقاله با مراجعه به آثار متعدد ملاصدرا تفسی...
full textاصالت وجود از منظر محقق خفری
محور نظام فکری حکمت متعالیه بر مبحث وجود بهویژه اصالت وجود میچرخد. نظری که اکنون در مجامع علمی ـ فلسفی مشهور است، این است که اصالت وجود از ابداعات ملاصدرا است. سؤالی که جستار حاضر دنبال میکند، این است که آیا اصالت وجود، ریشه در آرای فیلسوفان گذشته دارد یا خیر؟ در صورت صحت شق اوّل، نقش و سهم فیلسوفان قبل از ملاصدرا در پیریزی این بنای رفیع چه مقدار است؟ ما در این نوشتار با بیان هشت استدلال از...
full textMy Resources
Journal title
volume 4 issue 2
pages 145- 154
publication date 2016-05-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023